yuzme ve saglik
|
YÜZME VE SAĞLIK |
| ÇOCUKLAR VE GENÇLER İÇİN YÜZMENİN ÖNEMİ Bütün dünya yüzmenin önemini biliyor, her geçen gün ilgi artıyor ve yüzme benimseniyor. Dinlenmek, spor, tedavi ve rehabilitasyon için yüzmenin faydaları biliniyor. Bütün bunlardan anlıyoruz ki; yüzmenin, diğer spor branşlarında olduğu gibi, toplum için, sosyal bir karakteri vardır. İNSAN VÜCUDUNDA YÜZME İHTİYACI VE ÖNEMİ Yüzmeyi bilen bir insan, kendi “hayat sigortasını” yapmıştır ve ayrı bir ortam olan suyun içinde yaşamasını öğrenmiştir. Yüzme yapan bir insan diğer insanlardan daha sağlıklı bir yapıya sahiptir. Su ve havanın insan vücuduna etkisi, vücut direncini arttırır ve dış etkilere karşı kuvvetli ve sağlıklı olmasını sağlar (mesela, sıcak su ile duş yaptıktan sonra, soğuk su ile duş alırsak, kendimizi dirençli ve güçlü hissederiz. İşte, yüzme de aynı etkiyi sağlar.) Yüzen insan daha çok dinlenir, suda yüzen insanın ağırlığı hafifler, “kuş gibi” rahat eder ve bu ona zevk verir. Yüzme, “doğal” bir ilaçtır. Mesela; fazla kilolu bir insan zayıflamak istediği zaman yüzme ile zayıflayabilir. Aynı zamanda, zayıf bir insanın da yüzme ile şişmanlayabilmesi çok ilginçtir. Yüzme bir terapidir, çünkü kırık çıkık bir kol ve bacağı tedavi etmek için kullanılabilir, postürel (vücut şekil bozuklukları) bozuklukları düzeltmek için yardımcı olabilir, vs. Enfaktüs için modern bir tedavi olan yüzmeyi tüm doktorlar tavsiye temektedirler (yatay pozisyonunda vücut dolaşım sistemi daha kolay çalışır.) Yüzme bilen bir insan çok büyük ve özel bir görev yüklenmiştir, başka insanlara yüzme öğretebilir, boğulan insana yardım edebilir böylece bir hayat kurtarmış olur. Yüzme sadece insanın kendisi için gerekli değildir, etrafındaki insanlar için de gereklidir. Cankurtaranlar için uluslar arası bir federasyon kurulmuştur ve aralarında yarışmalar düzenlenmektedir. 1908’ den günümüze kadar yüzme faaliyetlerini Uluslararası Yüzme Federasyonu (FİNA) yönetmektedir. Türkiye’ de ise, yüzme faaliyetlerini Türkiye Yüzme, Sutopu ve Atlama Federasyonu (1931) yönetmektedir. Yüzme vücudu dirileştiriyor Uzmanlar, vücuda simetri kazandıran ve nefes açmasıyla vücudun tüm organlarını harekete geçiren yüzmenin, diri bir vücuda sahip olmak isteyen bayanlar için çok yararlı olduğunu belirtiyor. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yalçın Kaya, sağlıklı yaşam için tüm sporların yararlı olduğunu, sporun düzenli şekilde yapılmasının ise kişiye bir kat daha yarar sağladığını ifade etti. Ancak form tutmak ve estetik bir vücuda sahip olmak isteyenler için yüzmenin ayrı bir önem taşıdığını dile getiren Kaya, yüzme sırasında nefesin bir süre tutulması zorunluluğunun kişinin nefesini açtığını, bu durumun ise vücudun tüm organlarının aktif hale geçmesini sağladığını belirtti. Yüzmenin aynı zamanda vücuda bir orantı, simetri kazındırdığını, bunun da estetik açıdan büyük önem taşıdığını ifade eden Kaya, ''Örneğin tenis insana vücut simetrisi kazandırmaz. Yüzmeye göre daha fazla medyada yer almasını sebebi, görsel açıdan tenisin varyasyon zenginliğine sahip olmasıdır" dedi. Yüzmenin sağlı sollu simetrik olarak yapılması gereken hareketlerden oluştuğu için vücut gelişimi açısından önemli olduğuna değinen Kaya, "Buna akciğer kapasitesinin gelişmesi de eklendiği zaman, form tutmak isteyen bayanlar için yüzme oldukça tercih edilir bir branştır" diye konuştu. Yağ dokusunu enerjiye çeviriyor Kaya, yüzme sporunun vücudun hem yağ dokusunu yakıp enerjiye çevirdiğini, hem de kişiyi estetik yapıya sahip hale getirdiğini vurguladı. Sporcu olmayan, sıradan bir günlük yaşama sahip kişi için günde 1.5-2 saat olmak üzere haftada 2-3 kez yapılacak antrenmanların yeterli geleceğini anlatan Kaya, ancak uzman gözetiminde yüzülmesi durumunda, gelişmenin daha erken ortaya çıkacağını söyledi. Kaya, yüzmenin estetik açıdan özellikle bayanlar için önemli kazanımları da beraberinde getireceğini belirterek, ''Yüzme göğüslerin dikleşmesini ve diriliğini sağlar. Omzu yüzme sırasında yukarı kadar kaldırıyorsunuz, böylece göğüs dokuları da gelişmiş oluyor. Özellikle sarkık göğüslü bayanların, göğüslerini dik hale getirmeleri için yüzmenin önemi büyük'' dedi. SAĞLIK İÇİN YÜZME Her şeyden önce yüzmede, vücut ağırlığı azaldığı için kişiye yaptığı spor kolay ve eğlenceli gelmektedir. Yüzmede, normal bünyelerde suyun verdiği serinlik sonucunda periferik damarların daralmasıyla birlikte efor ve kalp hızı artmaktadır. Yüzme sporunun insana kazandıracağı kondisyon diğer sporlardan farklılık göstermektedir. Yatay düzlemde efor sarf edildiği için kalbin çalışması, koşan bir insanınki ile aynı değildir. Yüzme sayesinde kişinin akciğer kapasitesi de zamanla artış göstermektedir. Akciğer kapasitesinin artışı ise günlük yaşamda oldukça önemlidir. Bu durum, oksijen miktarının düşük olduğu günlük hayatta, vücudumuzun direncini artırmakta, düşünme ve dikkat periyodumuzu uzatmakta, kas gücümüzün erken tükenmesini önlemekte ve cildimizin canlılığını sağlamaktadır. Yüzmenin en önemli faydalarından biri de omurga sistemi üzerinedir. Vücudumuzu taşıyan bu sistem, omur denen kemiklerin yastık görevi gören disklerle sandviç şeklinde birleşmelerinden ileri gelir. Fakat tüm vücudu bu şekilde tutmak için omurlar boyunca sağlam ligamanlar ve güçlü kaslar görev görmektedir. Dolayısıyla yatay olarak yapılan yüzme sporunda omurgalara binen yük azalacağından yastıkçılar (diskler) rahatlamaktadır. Üzerinden basınç kalkan yastıkçıklar, hızlanmış kan dolaşımıyla kanlanarak beslenmekte ve kendilerini onarabilmektedirler. Sonuç olarak ritmik yapılan bir yüzmede omurgayı taşıyan kas sistemi güçlenerek, diskler (yastıkçıklar) kendilerini yenileyebilmekte ve de omurga araları genişleyeceği için sir ezilmelerine bağlı ağrılar ortadan kalkmaktadır. Yüzmenin bir başka faydası da psikoloji üzerinedir. Su kişiye psikolojik açıdan rahatlama verdiği için, yüzmeyle ilgilenen kişilerin mutluluk hormonu (endorfin, serotonin) salınımı artmaktadır. CNN Türk |
|
|
